Slim stilleggen en opstarten van assets

Iedereen weet dat als je iets wegzet zonder bepaalde voorzorgsmaatregelen, het dan vervalt. Dit geldt voor eten dat je in de koelkast bewaart, de kozijnen die je schildert, maar ook voor industriële installaties. Je wilt iets wat je hebt achtergelaten, na verloop van tijd weer probleemloos kunnen gebruiken. Dit blog gaat over het conserveren van industriële installaties en alles wat daar bij komt kijken. Het doel dat we daarbij voor ogen hebben is dat een installatie na een periode van stilstand zonder problemen kan worden opgestart. 

Her stilleggen van een installatie

In een normale bedrijfsvoering is het de gewoonste zaak van de wereld om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen. Hier hoort het tijdelijk stilleggen van installaties ook bij. Het meest bekend is natuurlijk de shutdown van een installatie, waarbij reiniging en groot onderhoud een prominente rol spelen.

Maar stilleggen gebeurt ook doordat er een calamiteit zoals brand of een explosie heeft plaatsgevonden waardoor de productie niet door kan gaan. Er zijn ook seizoensgebonden bedrijven waarbij het stilleggen van installaties volgens een planning plaatsvindt. Rücksichtslos een installatie stilleggen kan iedereen, maar bij het weloverwogen stilleggen van een installatie, en dan vooral voor een langere periode komt iets meer kijken!

Meer dan techniek alleen

Vaak ligt de nadruk op de techniek en het productieproces. Er wordt al gauw gedacht “als we alles maar goed invetten, dan komt het wel goed”. Er zijn  bedrijven op de markt die hierin gespecialiseerd zijn. Deze bedrijven weten alles van het conserveren van componenten en onderdelen. Maar… deze bedrijven houden geen rekening met de bijkomende aspecten zoals:

• Wat zijn de gevolgen voor de organisatie?
• Hoe ga je met de medewerkers om?
• Hoe houd je het personeel betrokken bij de organisatie? 
• Met welke veiligheidsaspecten moet je rekening houden? 
• Wat doe je met de leveranciers en afnemers?

Er moeten dus heel wat vragen worden beantwoord: Waarom? Wat? Hoe lang? Hoe wil je stilleggen (alles uit, of blijven er installaties online)? Wat zijn de kosten? Wat zijn de gevolgen voor de organisatie en de installatie als we stilleggen of als we in bedrijf blijven. Er moeten dan break-even calculaties worden gemaakt.

De aandacht gaat hierbij vaak uit naar het stilleggen en het conserveren; over het opstarten wordt vaak niet nagedacht. Met denkt niet aan onderhoud of aan kennisborging tijdens de stilstand. Als er dan uiteindelijk weer moet worden opgestart, komen er allemaal opstartproblemen om de hoek kijken. Men kent het gedrag van de installatie niet meer (deze kennis is dus onverwacht verdwenen). Er doen zich onverwachte storingen voor.

Om dit te voorkomen moeten er maatregelen worden getroffen in de vorm van een goed lay-up programma.

Lay-up programma

Een lay-up programma vormt de formele indeling van de toekomstige gebeurtenissen en is de kapstok waaraan alle deelactiviteiten worden opgehangen. Het bevat veiligheidsplannen, conserveringsinstructies, stilstandsonderhoud, een opstartprotocol, etc.

Deze plannen worden samen met de medewerkers gemaakt en ingevuld. Er worden FMECA sessies (Failure Mode Effect & Criticality Assesments) gehouden, waarbij er gekeken wordt naar de problemen die zich bij het opstarten kunnen voordoen. Maar er kan ook kennis worden vastgelegd door middel van visuele informatie zoals foto en film. Belangrijk is daarnaast het invullen van logboeken en het vastleggen van de diverse parameters.

Met een lay-up programma is er sprake van voorspelbaarheid. Op tijdstip 1 wordt de keuze tot revitalisatie genomen en je weet dat je op tijdstip 2 weer in productie bent. Er is sprake van een vastliggende opstarttijd. Hoe lang deze periode duurt, is natuurlijk afhankelijk van de installatie en de keuzes die er op het gebied van conservering zijn gemaakt. In elk geval weet je waar je aan toe bent en worden risico's en kosten beheersbaar.

Zonder lay-up programma is de voorspelbaarheid verdwenen, het opstarttijdstip onduidelijk en je moet maar afwachten welke problemen en  kosten zich voor gaan doen.

Stappenplan

Om de oplegging gestructureerd te kunnen laten verlopen, heeft Stork een stappenplan ontwikkeld:

• Fase 1 - Het plan start met het benoemen van de diverse beïnvloedingsaspecten; dus de consequenties voor de techniek en de diverse stakeholders.
• Fase 2 - Het lay-up programma wordt ingevuld. Zoals eerder genoemd komen hier de FMECA sessies en de inventarisatierondes aan bod. Het resultaat van deze fase is een uitgebreid actieplan waarmee de oplegging en de toekomstige opstart probleemloos plaats kan vinden. Het plan is enigszins te vergelijken met een stop-handboek van een shutdown.
• Fase 3 - De daadwerkelijk conservering van de installatie volgens het plan. Hierbij is het van belang dat alle activiteiten worden bijgehouden in een logboek en dat de kwaliteit van de conservering wordt gemonitord.
• Fase 4 - De installatie is volgens plan uit bedrijf genomen, of misschien beter gezegd “in  een soort winterslaap gebracht”. Tijdens de stilstand voeren de medewerkers andere taken uit. Er zullen gevolgen zijn voor de spare-parts; de behoefte aan reserve delen is namelijk verandert. Met al deze aspecten is er in Fase 1 & 2 al rekening gehouden.

Er dan komt het moment dat het besluit tot reactivering van de installatie wordt genomen. Hier worden de voordelen van een gestructureerde aanpak behaald.

• Fase 5 - De installatie delen worden gedeconserveerd volgens een omgekeerd plan. Omdat alle activiteiten zijn bijgehouden in een logboek en er ook visuele informatie aanwezig is, zal dit geen probleem geven. In deze fase gaat het vooral om het betrekken van de medewerkers; er zijn in de tussentijd immers misschien mensen vertrokken. Fase 5 eindigt met het commissioning en het opleveren van de installatie aan de productie.
• Fase 6 - De installatie is  weer in bedrijf .

Kernpunt van dit betoog is dat het niet alleen om de techniek gaat, maar dat de organisatie zelf ook onder druk komt te staan bij langdurige stillegging. Als er geen duidelijkheid is over het hoe en waarom van de stillegging en of er überhaupt nog wel een opstart plaatsvindt, dan hoef je geen betrokkenheid te verwachten. De medewerkers moeten een perspectief hebben. Voor een probleemloze opstart is het van cruciaal belang om de mensen met de specifieke installatiekennis aan boord te houden. Dat begint met een goed plan!